2024-jıldıń 2-13-dekabr kúnleri Ar-Riyad qalasında bolıp ótken BMTning shóllanishga qarsı gúres tuwrısındaǵı konvensiyasi qatnasıwshıları konferensiyasında tariyxda dáslepki bar Ózbekstan qatnasıwında Ózbekstan Respublikası Prezidenti tárepinen ilgeri surilgan baslama COP16 juwmaqlawshı qararına kirgizildi. Samarqand qalasındaǵı CRIC21 Konvensiyaning orınlanıwın kórip shıǵıw komitetinde usınıs etilgen Qum hám shań dúbeleyleri tuwrısındaǵı Samarqand deklaratsiyası rásmiy tán alıwǵa iye boldı hám BMTning shóllanishga qarsı gúres boyınsha konvensiyasining barlıq qatnasıwshılarına qosıw ushın usınıs etildi.
Ózbekstan baslamaın COP16 juwmaqlawshı qararına kirgiziw boyınsha ózara kelisiwler procesi konferensiya sheńberinde uzaq waqıt dawam etdi, biraq soǵan qaramay, baslama Konvensiyaga aǵza bolǵan 197 mámlekettiń zárúrli bólegi tárepinen qollap -quwatlandı, bul bolsa táreplerge bir sheshimge keliw imkaniyatın berdi.
Maǵlıwmat ushın : Ózbekstan BMTning shóllanishga qarsı gúres tuwrısındaǵı konvensiyasini 1995-jıl 31-oktyabrda ratifikatsiya etken bolsa -de, 29 jıl dawamında tárepler konferensiyalarında qatnasıp, birinshi ret COP juwmaqları boyınsha qabıl etilgen qararlarǵa óz usınısın kirgizdi. Bul tabıs Ózbekstannıń shóllanish, jerlerdiń degradatsiyasi hám ıqlım ózgeriwiniń unamsız tásirine qarsı gúreske óziniń jaqlaytuǵinliǵin aytıp otedi, sonıń menen birge, respublikanıń qum hám shań dúbeleylerine qarsı gúresiw boyınsha global kólemde ko’rilayotgan ilajlardı kúsheytiw zárúrligi haqqındaǵı anıq pozitsiyasini kórsetedi.
Qum hám shań dúbeleyleri boyınsha Samarqand deklaratsiyasında ilimiy izertlewlerdi rawajlandırıw, maǵlıwmatlar almaslawı, buǵan baylanıslı xalıq aralıq hám regionlıq sheriklikti jolǵa qoyıw zárúrligi aytıp ótken. Hújjet mámleketlerdi qum hám shań dúbeleylerine qarsı gúresiw strategiyaların milliy jobalarǵa kirgiziw, erte eskertiw sistemaların islep shıǵıw, bul ilajlardı ámelge asırıw ushın finanslıq hám texnikalıq resursların jóneltiriwge shaqıradı.
Hújjette jerden turaqlı paydalanıw, qorǵaw ormanların qurıw hám qalalardı ko’kalamzorlashtirish arqalı ekotizimlarni qorǵaw, sonıń menen birge, xalıqtıń xabarlılıǵın asırıw hám mápdar táreplerdiń potencialın kúsheytiwge bólek itibar qaratılǵan. Samarqand deklaratsiyası jáhán jámiyetshiliginiń qum hám shań dúbeleyleri mashqalasın sheshiwde umtılıw-háreketlerin birlestiruvchi zárúrli xalıq aralıq hújjet bolıp, onıń COP16 juwmaqlarına kiritiliwi Ózbekstannıń buǵan baylanıslıǵı pozitsiyasini bekkemleydi.
